Kültür Kargası köşemize, Bozcaada’yı görsel ve bilimsel olarak anlatan iki önemli çalışmaya; Hakan Gürüney’in “Bozcaada Fotoğrafları” isimli eserine ve Murat Aksu’nun “Bozcaada Destinasyonu” kitabına yer veriyoruz.
Bozcaada Yerel Tarih ve Araştırma Müzesi’nin kurucusu olan M. Hakan Gürüney’in arşivsel çalışması olan “Bozcaada Fotoğrafları” kataloğu inceleyeceğimiz ilk eser. Geçmişten günümüze var olan, yerli ve yabancı kaynaklardan edinilmiş, adanın geçmişini, tarihini, yaşantısını, mimari yapısını ve tüm bu başlıklardaki yıllar içinde süre gelen değişiklikleri fotoğraflarla ortaya koyan çalışma uluslararası bir nitelik de taşıyor. Türkçe, İngilizce ve Yunanca olarak 3 dil içeriğiyle yayınlanan katalog 125 sayfadan oluşuyor ve 96 fotoğraf barındırıyor.
Demirer Holding’in desteğiyle yayınlanan kataloğun ön sözünü ise, dünyanın en önemli fotoğrafçılarından biri olarak görülen, ‘İstanbul Fotoğrafçısı’ lakaplı büyük usta Ara Güler kaleme almış. Kataloğun ortaya çıkış hikayesine, önsöz yazısının ikinci paragrafında kısaca değinen Ara Güler, “Günün birinde, biri geldi ve nasıl bildi ise, nasıl buldu ise beni buldu. Adı Hakan’dı; Hakan Gürüney… ‘Bozcaada’da oturuyorum ve orada müze kuracağım’ dedi ve benden çektiğim Bozcaada fotoğraflarını istedi. Hem çektiğim fotoğrafları verdim, hem de ada hakkında bildiklerimi anlattım. ‘İyi ve faydalı bir iş yapıyorsun, yolun açık olsun’ dedim. O, senelerce bıkmadan, zorlukları yenerek baş koyduğu yola devam etti ve muvaffak oldu.” diyerek kaleme almış.
Hikayesi böyle başlayan katalog nihayet 2009 yılında ön çalışmaları tamamlanarak baskıya hazır hale getirildi. Tasarımı Betül Cankara’ya, düzeltisi Füsun Kiper – Çağatay Anadol ikilisine ait olan katalog ilk seferinde bin 500 adet olarak limitli sayıda basıldı. 1900 – 1909 dönemi fotoğraflarıyla başlayan katalog 1950 sonrası kısa bir dönemin fotoğrafları ile son buluyor.
Kataloğun son sayfaları ise, bu önemli tarihsel çalışmanın fikir babası ve mimarı olan Hakan Gürüney’e ayrılmış. Peki kimdir Hakan Gürüney?
“UNESCO ödüllü M. Hakan Gürüney 1961 İstanbul Fener doğumlu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladı. 1979-1985 yılları arasında ODTÜ Fizik Eğitimi bölümünde okudu. Ayşe İnci Gürüney’le evli. Ada ve Ege isimli iki çocukları var. İngilizce ve Osmanlıca biliyor. Bir deniz kabuğu koleksiyoncusu olan Gürüney, 1992 yılının Temmuz ayında ilk kez Bozcaada’ya gelip, adanın çevresinde 100′den fazla örnek topladı. Bugün koleksiyonunda Bozcaada’dan topladığı 730 değişik tür deniz kabuğu bulunuyor.”
BOZCAADA’YA BİLİMSEL BİR BAKIŞ
Sayfamızın diğer konuğu, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Murat Aksu’nun, 2015 yılında Detay Yayıncılık etiketiyle akademik endekste yerini alan Bozcaada Destinasyonu adlı çalışması. 104 sayfalık yarı akademik çalışma, destinasyon kavramını bölgesel ayrımlara göre farklı şekillerde yorumlayıp açıklarken, Bozcaada’nın destinasyon kavramının içini, iş ve tatil kapsamları altında ne şekilde doldurduğunu, bilimsel araştırma, saha çalışmaları ve grafiklerle anlatıyor.
Bir destinasyonun, etkinliklerden imaja, tarihi ve yerel çekim unsurlarından atmosfere kadar sahip olduğu ve vaat ettiği her noktayı detaylı şekilde anlatan Aksu, kitabında Bozcaada’yı üç farklı şekilde ayrı ayrı bölümlerde değerlendirmiş.
Murat Aksu bu çalışmayı gerçekleştirme amacını, kitabının arka kapak yazısında şöyle dile getirmiş:
“Turizmi sevmek insanları sevmek gibidir. İnsanlar nasıl kırılgansa turizm de öyledir. Devamlı ilgi ve sevgi ister sizden, narin bir sevgili gibi. Yalnız bıraktığınızda hemen küser size. İşte bu turizm sevgisi bende de oluştu ve uzun zaman kaldığım Bozcaada ile ilgili bu kitabı yazmak geldi aklıma. Böylece hem turizm hakkında hem de Bozcaada hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlama şansı elime geçecekti.”
[Bu yazı Ekim 2015’de, Bozcaada Mendirek Dergisi’nin 9. sayısında yayınlanmıştır.]